Je moet het toch minstens een keer in je leven meemaken: de prachtige Japanse theeceremonie oftewel chadô of cha no yu in het Japans. Letterlijk betekent dit “de weg van de thee” of “heet water voor de thee”.

Dit ritueel staat voor eenvoud en verenigt traditie met kunst. Er schuilt dan ook een wondermooie geschiedenis achter dit drankje. Vandaag vertellen wij jou alles wat je moet weten over theeceremonies: van het ontstaan tot studies die je kan volgen en hoe een theeceremonie nu net in zijn werking gaat. Benieuwd? Lees dan snel verder! 

Ontstaan van de theeceremonie

Thee was in China al langer bekend om de gezondheidsvoordelen. Boeddhistische monniken namen tijdens hun pelgrimstochten thee uit China mee, waardoor het in Japan terechtkwam. In tegenstelling tot de Chinezen, die theedrinken uit ontspanning, smaak en geur, maakten Japanners hier een ware kunst van. Daarbij ging het drinken van thee gepaard met ceremonies en het leren van deze kunst kan jaren duren.  

Thee is een van de oudst bekende warme dranken. Er bestaan dan ook verschillende legendes en verhalen over, net zoals de legende van Shen Nung die terug gaat naar het jaar 2737. Keizer Shen Nung kookte zijn water uit hygiënisch standpunt. Terwijl de keizer buiten rustig van zijn kopje water aan het nippen was, waaide het zo hard dat er enkele blaadjes van de struiken in zijn kopje terechtkwamen. Hij vond de smaak zelf verfrissend en volgens deze legende zouden Chinezen vanaf dit moment thee beginnen drinken zijn.

De precieze geschiedenis van thee zal echter wel altijd een mysterie blijven. Toch zijn er een aantal zaken zeker. Bekend is dat thee na de ontdekking alleen als medicijn en versterkend middel gedronken werd. De theeblaadjes werden gestoomd en daarna fijngewreven waarna de stukjes gekookt werden en het aftreksel gedronken werd. Vanaf de 13e eeuw werd Matcha geïntroduceerd in Japan en sindsdien wordt dit gedronken tijdens de speciale ceremonies.

Japans theehuis

Een unieke en verlichtende beleving

Een traditionele Japanse theeceremonie vindt plaats in het theehuis, ook wel chashitsu, van de gastheer.  Meestal bevindt zo’n huis zich ver in een theetuin. De wandeling door de tuin en naar het theehuis is afgesteld op de principes van Zen en Feng Shui, het is een soort van mentale voorbereiding op de ceremonie. Het theehuis is zelf sober en strak ingericht, om zich helemaal te kunnen focussen op het moment. Het drinken van thee gebeurt in stilte.

Om die concentratie te behouden vinden er strikte handelingen plaats: dit zijn rituelen en voorgeschreven gebruiken die nageleefd moeten worden om een bepaalde gemoedstoestand (wabi) te bereiken. Het is een onderdeel van een Zenboeddhistische beleving, waardoor elke handeling met precisie moet worden uitgevoerd.

Hoe gaat zo’n ceremonie dan juist in zijn werk? Wij sommen de voornaamste handelingen voor je op!

Handelingen tijdens de ceremonie

De gastheer begroet zijn gasten met een diepe buiging. Daarna lopen alle gasten achter elkaar door de tuin, ze wassen hun gezicht en handen aan een waterbekken vooraleer ze het theehuis binnengaan. Door de lage opening gaat men meestal op de knieën naar binnen, dit bevordert het gevoel van nederigheid voor elkaar en toont ook het verdwijnen van rangen aan.

Eerst wordt er een lichte maaltijd geserveerd die uit verschillende gangen bestaat. Na deze maaltijd serveert de gastheer zoetigheden om de gasten al voor te bereiden op de thee. Na het drinken van de thee is het eerste deel van de ceremonie al gedaan. Afwachtend op het tweede deel gaan de gasten naar de theetuin.

Met een slag op de gong maakt de gastheer duidelijk dat de gasten welkom zijn voor het tweede deel van de ceremonie. In tegenstelling tot het eerste deel, mag er in het tweede deel zacht gesproken worden. Dit deel is minder formeel.

De gastheer begint daarna met strikte handgebaren en bewegingen aan de voorbereiding van de thee. Na de voorbereiding zet de gastheer de kom met groene thee neer. Een van de gasten neemt de kop, neemt drie slokjes, veegt dan de rand schoon met een vochtig doekje en geeft de kom door aan de volgende gast.

Als laatste worden er zoete hapjes geserveerd en drinken de gasten een dunne thee. De gasten hebben nog een laatste gesprek waarna de ceremonie gedaan is. 

Ga in de leer bij een echte theemeester

Kan je niet genoeg krijgen van thee en sta je al te popelen om zelf aan de slag te gaan? Volg dan een opleiding bij een echte theeschool! In de loop van de jaren zijn er verschillende theescholen opgericht. De bekendste twee zijn de Urasenke theeschool en de Omotesenke theeschool. Senke betekent theeschool in het Japans.

Er zijn heel wat bekende theemeesters geweest in de geschiedenis. De boeddhistische monnik Jukô (1422-1502) stelde als eerste belangrijke regels op voor de theeceremonie. Andere theemeesters zoals bijvoorbeeld Murata Mokichi Shukô (1423-1502) en Takeno Jôô (1502-1555) droegen bij aan de wijze waarop de theeceremonie nu nog wordt uitgevoerd.  

Heb je zelf ooit al een echte theeceremonie meegemaakt? Laat het ons zeker weten!

Reacties

Capron Francine :

graag meer informatie , wij zijn 10 jaar tai-Chi en qigong docente en zou graag een thee ceremonie doen . Kunt U ons op weg helpen ? Erg bedank voor U antwoord .
Francine .

Staf Daems:

Bij mij thuis kan u onderricht in Chado volgen op maandagmorgen en vrijdagavond.
Donderdagavond eveneens online. Ik ben Urasenke tea instructor.
Ik kan ook een theeceremonie verzorgen op afspraak (tot 6 gasten)
Uitzonderlijk kan het ook op verplaatsing indien geschikte lokatie.

Capron Francine :

HEEL erg interesseren om een cursus te volgen .

Staf Daems:

Ik zie dat er mensen vragen waar men theeceremonie kan meemaken of studeren: dit kan bij mij in Berlaar. Ik ben theemeester in de Urasenke traditie en heb een theehuis in mijn tuin. De lessen zijn wekelijks op maandagmorgen of vrijdag avond.
www.stafdaems.be

Anrie :

International Tea & Coffee Academy heeft dagtrainingen en jaaropleidingen Thee. Super bedrijf!!

Alexander Goede:

In september 2019 gaat de Japanse Ryokan(Japans hoel/B&B) in Warffum(Groningen) weer open. Hier kun je ook een Japanse theeceremonie boeken.
Voor meer info:
https://japanshuis-bbgroningen.nl/ryokan-%e6%97%85%e9%a4%a8/

MIreille Van Dessel:

Beste,
Bestaat er de mogelijkheid dat iemand een theeceremonie geeft op verplaatsing? Ik zoek namelijk iemand die tijdens een event rond rituelen een ceremonie geeft bij SO – the best of both worlds in Leuven. Op 27 oktober om 11u. Dank voor uw antwoord. Vriendelijke groeten, Mireille Van Dessel

Henk:

Ik zou graag een gedegen cursus willen volgen. Kunt u mij daar enige informatie over geven?

Yvonne:

Hallo,
Is het mogelijk dat mijn vriendin en ik een theeceremonie mogen meemaken?

Wouter Horeman:

Ik wil graag de japanse theecermonie meemaken – cursus volgen… waar kan dit?

Laat een reactie achter

Reacties moeten worden goedgekeurd alvorens deze geplaatst worden.